Overmorgen is er een open dag op het terrein van de Broeders van Huijbergen. Er is van alles te beleven, en in de tuin van De Huijberg kun je het labyrint lopen, thee proeven, kennismaken met Bach remedies en een rondleiding krijgen. Nu ik me met dat laatste bezighoudt krijg ik behoefte om er iets over op papier te zetten. Zodat het na te lezen is. En ik het zelf ook weer een beetje kan vasthouden.
In 2018 begon Marion rond deze tijd van het jaar met een sleutelgat kruidentuin, en een cirkel moestuin. Toen in 2019 Rob en Marjan erbij kwamen en De Huijberg ontstond had Marion al een ontwerp laten maken door permacultuur-studenten uit Wageningen. We konden zo aan de slag!
Permacultuur is een ontwerpmethode die streeft naar duurzame ecosystemen. Zon, wind en water zijn belangrijke elementen om rekening mee te houden. Drie ethische principes geven richting aan het beheer van je stukje grond: zorg voor de aarde, zorg voor de mens, delen van overvloed. Dit kan toegepast worden van postzegeltuin tot hectaren-groot stuk landbouwgrond. Veel mensen zagen ondertussen de film ‘Biggest little farm’. Ook daar ligt permacultuur aan ten grondslag. En wat was het fijn om bij Zomergasten te merken dat ook minister Carola Schouten die beelden kent, en er toekomst in ziet.
Voor het praktische werk betekent permacultuur:
– Dat je de grond bedekt houdt met organisch materiaal: compost, blad, gras, enz. Houdt vocht vast en weert kruid.
– Dat je niet spit, om het bodemleven, de schimmelstructuur en de bodemopbouw intact te houden. Loswoelen gebeurt wel.
– Dat je je best doet om de bodem niet vast te maken, te compacteren. Dat kan door niet te lopen op de bedden, geen machines te gebruiken.
Wat betreft de opbouw van je plantschema houd je er rekening mee dat planten elkaar ondersteunen. Rekening houdend met zeven plantlagen: hoge bomen, lage bomen, struiken, kruiden en (vaste) groentes, eetbare wortels en knollen, en klimmers. Ook eenjarige groenten kunnen een plek krijgen, maar worden ook vaak op aparte bedden geteeld. Je kunt een systeem zorgvuldig opbouwen. En ondertussen merk je wat werkt en wat niet, wat er groeit, wat verschuift.
Alles heeft een eigen functie. Alles blijft binnen het systeem. Je voert niets af. Je voegt zo min mogelijk toe. Al zul je vooral in de beginjaren niet genoeg compost hebben om je hele tuin mee te bedekken, en zal ik weer heel graag hier het dorp leeg bezemen als het lindenblad valt: ideaal om de zure grond te verrijken! Alle planten hebben hun eigen nut: stikstof binden, mineralen uit de diepte halen, bodem bedekken en bemesten, vrucht dragen, bodem structuur geven, enz.
Het is een groot plezier om op deze manier te werken. Om te ontdekken wat er groeit, en uit te vogelen waarom. Om uit te zoeken wat je allemaal kunt eten. Wat je kunt gebruiken op de composthoop. Hoe je de tuin zo kunt inrichten dat alles een goede plek heeft. En om mee te werken met de natuur: te leren leven met droogte, met regenstromen, met bezoek van van alles wat mee eet en mee geniet. En om die overvloed aan werk en plezier niet voor onszelf te houden, maar te delen met vrijwilligers en buurtgenoten. Daar gaan we nog mooi een paar jaar mee voort!
Voor meer informatie: www.permacultuurnederland.nl